Konu birden çok bakımdan ciddi öneme haiz bir konu. Sorunun eğer iki bilinmeyenli matematiksel bir denklemi çözmek gibi yüzde yüz netice veren bir formulü olsa hem herkes kaliteli kuşlar üretebilir hem de piyasada ki ne idüğü belirsiz kuşlar ortadan kalkar,hem de simsarların ve kuş tacirlerinin pili biterdi!
Konuya cevaben yazılanları okudum. Biri bezelyeden yola çıkmış e1 k1, diğeri x y kaba kalıtsal yaklaşımı önermiş!Oyun kuşunu bezelyeden yola çıkıp çözemezsiniz, çünkü bezelyede fiziksel kalıtsal bir özelliktir sözkonusu olan, güvercinde ise nitel karekteristik bir özellik!
Hayır arkadaşlar bilimsel olarak, kuşun oyun özelliklerinin neye göre ve nasıl akatarıldığı konusunda dişe dokunur ciddi hiçbir bilgi yok. Oyun kuşu üzerine özel olarak yapılmış ciddi bir bilimsel araştırma yok çünkü! Sadece birkaç veterinerin özellikle tavuklar ve kanaryalar üzerindeki araştırmaları esas alıp ordan yola çıkarak öngördükleri tahmini şeyler var ve bunların reel gerçekle uyuşmadığını her bilgili, tecrübeli kuşçu kolayca anlayabilir. Bilimsel olarak üzerine araştırma yapılmamasına ragmen ülkemizde çok uzun yıllara dayanan oyun kuşu kültürü ve edinilmiş tecrübeler, bu ve benzeri konularda bize yol göstericidir. Konuyla ilgili fikrimi de şöyle kısaca paylaşayım;
Eşleme işlemine geçmeden önce eşlenecek kuşları doğru seçmek lazım. Eğer sıfırdan bir eşleme yapılacaksa, yani elimizde en az biirkaç kuşak geriye dayanan bir soy içinden değil de en baştan bir soy oluşturma denemesi için eşleştirme yapılacaksa öncelikle eşlenecek kuşların sadece oynaması yeterli değildir. Kendine has kimi özellikleri olması gerekir. Her kuş uçar, uçarken gezme yapabilir, yere yakın gelip taban vurabilir, sonunu da bağlayıp gidebilir. Bunlar profesyonal anlamda bir soy ortaya çıkarmaya yetmez. Eşlenecek kuşların kendi has oyun ve takla stili, süratli uçum özelliği, kendine has atma stili, en az eşlerden birinin tabanlı olması, her ikisinin de sonunu bağlaması, eşlerden birinin en az 3 diğerinin 1 direk üzeri oynaması, eşlerden birinin kalın tüylü olması halinde diğerinin ince tüylü olması, eşlerden birinin seyrek/az taklalı olması halinde diğerinin adetli/bol taklalı olması ve nihahi olarak eşlerin ikisinde de affedilmeyecek hatalar olmaması gerekir. Bu kriterlere uygun kuşlar eşlendikten sonra iki çift yavru alınıp denenir, illaki istediğimiz çıkmış olmayabilir, eğer istediğimiz çıkmadıysa aynı kriterlere uygun olarak başka eşlemeler yapılır.
Elimizde bir soy varsa, bu soyu devam ettirmek için de soyu içeriden bir yuva atlayıp diğer yuva kardeşlerini birbirine vurarak yada amca, teyze ile eşleyerek devam ettirmek en sağlıklı yoldur. Zaten elinde bir yada birkaç soy olanlar elindeki kuşları tanırlar, neyi nasıl yapacaklarını, kimi kime eşleyeceklerini bilirler.
Son olarak şunu da söylemek isterim; Bir kuşu babasına yada annesine vurmak bir soyu sürdürmek değil bir soyu öldürmektir!
Selam ve saygılarımla...
